دايناسورها1

اطلاعات عمومي دانش و...

چهارشنبه ۲۶ شهریور ۰۴

دايناسورها1

۱۵۷ بازديد

تيرانوساروس ركس      Tyrannosaurus Rex

 

تيرانوساروس ركس ( به اختصار تي ركس ) يك دايناسور بزرگ گوشتخوار بود كه در اواخر دوران كرتاسه (65-85 ميليون سال قبل) مي زيست.زيستگاه اين جانور مناطق گرم و مرطوب و جنگل هاي كم تراكم و يا در كنار رودخانه ها و جنگل هاي مشرف به سواحل بوده است
 
تي ركس در كنار دايناسور هاي گوشتخوار بزرگي همچون گيگانوتوساروس و كاركارودونتوساروس ، جز بزرگ ترين دايناسور هاي گوشت خوار به شمار مي رود ولي از دو دايناسور نام برده كمي كوچك تر است.


تي ركس برروي دو پاي خود راه مي رفت و هر كدام از پاهاي او داراي سه انگشت(البته به همراه يك انگشت كوچك كاذب) بود.


بزرگترين تي ركس يافت شده كمي بيش از 12.4 متر طول دارد.با قدي به ارتفاع 6 متر و حدود 7 تن وزن.


تي ركس از دو دست دو انگشتي بسيار كوچك ( به طول 1 متر ) برخوردار بود كه حتي نمي توانست با آنها سرخود را بخاراند!با اين وجود ، اين دستها، ماهيچه هايي قوي و پنجه هاي نسبتا بلندي داشتند، كه مي توانستند براي نگه داشتن طعمه به كار آيند


در واقع تي ركس با داشتن آرواره اي به طول 1.2 متر و 50 تا 60 دندان ضخيم 24 سانتي متري و استخوان شكن، نيازي به دست و پنجه هاي بزرگ نداشت!

تي ركس در هر بار گاز گرفتن مي توانست بيش از 260 كيلوگرم گوشت و استخوان را بدرد.قدرت آرواره هاي اين هيولاي گوشت خوار، بيشاز 4 برابر يك كروكوديل بالغ،چيزي حدود 4 تن برسانتي متر مربع تخمين زده ميشود. تصوير زير نشان دهنده ي آزمايشي است كه درآن قدرت تخريب آرواره هاي تي ركس برروي يك خودرو ، شبيه سازي شده است.قطعا دوست نداشتيد كه آن اتوموبيل مال شما بود!1

 
فسيل هاي تي ركس در شمال آمريكا ( ايالت مونتانا ) و مغولستان يافت شده است.گونه مغولستاني تي ركس ((تاربوساروس )) نام دارد. معروف ترين و بزرگ ترين و همچنين كاملترين فسيل اسكلت يافت شده از تي ركس متعلق به دايناسوري به نام (( سو )) است كه در ايالت مونتاناي آمريكا يافت شده و نام خود را از كاشف اين فسيل يعني (( سو هندريكسن )) گرفته است
 
در مغز تي كس، بخش مربوط به حس بويايي و بينايي بسيار گسترش يافته است و اين نشان دهنده حساسيت زياد و پيشرفته بودن دو حس مذكور در تي ركس است.
چشمان تي ركس نسبت به گونه هاي قديمي تر همانند آلوساروس و آلبرتوساروس ( نياي تي ركس ) به سمت جلوي صورت متمايل تر بود و به همين دليل به او ديد بهتر و كاربردي تري مي داد.

تي ركس به هيچ وجه عمودي نمي ايستاد.بلكه ايستادن او حالتي اهرم مانند داشت.اين حالت ايستادن تي ركس را قادر مي ساخت تا با شتاب و سرعت بيشتر ( حدود 40 كيلومتر برساعت) و با تسلط بيشتر بر مسير، به سمت جلو بدود و به طعمه هاي خود برسد.اما براي قرار گرفتن در اين حالت، جانور ناچار است بهايي بپردازد و آن بها دستان او بود! براي درك بيشتر اين مطلب تصور كنيد پاهاي تي ركس تكيه گاه يك اهرم است و سر و شكم او وزنه هاي يك طرف اهرم و دم او وزنه طرف ديگر اهرم است.حال اگر جانور در اين حالت قصد حفظ تعادل خود را داشته باشد، بايد وزن جانور در دو طرف اين اهرم برابر شود.

اما به علت وجود يك آرواره بزرگ و سنگين در بخش جلويي،اين كار غير ممكن به نظر مي رسد مگر آنكه دستان، كوچك و سبك شوند تا تعادل در اين اهرم برقرار شود
.

 

  در اين ويدئو مي توانيد چگونگي راه رفتن تي ركس را به صورت سه بعدي مشاهده كنيد

طعمه هاي تي ركس تقريبا شامل هر جنبندهاي مي شد.البته دايناسور هايي همچون آنكيلوساروس و تري سرا توپس در آن زمان وجود داشتند كه با زره ها و صفحات استخواني خود، طعمه هاي سرسخت تري به شمار مي آمدند.
به همين دليل احتمالا تي ركس ها بيشتر به طور گروهي و با بهره گيري از روش هاي قافلگيري به شكار مي پرداختند.

جديد ترين شواهد حاكي آن است كه تي ركس هاي جوان در گروهاي متعددي به شكار طعمه هاي بزرگ مي پرداختند و پس از رسيدن به رشد كامل از هم جدا مي شدند و بيشتر به لاشه خواري و يا حتي هم جنس خواري دست       مي زدند

تي ركس ها تخمگذار بودند. تي ركس هاي ماده از انواع نر ، بسيار بزرگتر و خشمگين تر بودند و به همين دليل احتمالا به سختي تن به جفت گيري مي دادند.تي ركس ها تخم هاي خود را درون خرمن هاي گياهي و خاكي كه مي ساختند ، پنهان نموده و تا بيرون آمدن نوزادان از تخم ها و مدتي پس از آن، از نوزادان مراقبت شديدي به عمل مي آوردند.


تي ركس ها نيز به همراه بقيه انواع دايناسور ها در 65 ميليون سال قبل به كلي منقرض شدند

آلوساروس Allosaurus

الوساروس   Allosaurus

 

 الوساروس ( يا به تلفظ ديگر آلوساروس ) را مي توان اولين ابر شكارچي واقعي دوران دايناسور ها دانست.اين دايناسور گوشتخوار برروي دو پاي قدرتمند خود راه مي رفت و مجهز به آرواره هايي بزرگ،گردني اس شكل و ستون فقراتي متفاوت با ساير انواع دايناسور ها بود (الوساروس به معني سوسمار متفاوت به همين موضوع اشاره دارد).الوساروس نسبت به شكارچيان هم عصر خود از جثه بسيار بزرگ تري برخوردار بود.اين دايناسور با بيش 12 متر درازا و 5 متر قد، بزرگترين شكارچي دوران ژوراسيك بود

 الوساروس از ابزار هاي شكار كاملي برخوردار بود.آروارهايي به طول 90 سانتي متر و دندان هاي تيزودندانه دار كه بين 5 تا 10 سانتي متر طول داشتند، همچنين دستاني كوتاه با پنجه هايي به طول 15 سانتي متر، از جمله اين ابزار ها ي قتاله بودند.علاوه بر اين بسياري از دانشمندان بر اين باورند كه الوساروس شكارچي سريعي بوده است.آنها معتقد اند كه با توجه به جثه سبك (نسبت به ساير شكارچيان بزرگ نظير تي ركس و گيگانوتوساروس) و پاهايي بلند و دستان كوتاه،الوساروس قادر به دويدن با سرعتي بيش از 40 كيلومتر در ساعت است.اما بعضي خلاف اين نظر را دارند و معتقدند اگر الوساروس با اين سرعت ، مي لغزيد و زمين مي خورد،شانسي براي زنده ماندن نداشت.اين در حالي است كه تاكنون اسكلت هاي فراواني از الوساروس يافت شده است كه نشان مي دهند جانور بارها از ناحيه سينه و كتف به زمين برخورد كرده و اين استخوان ها مجددا ترميم شده و به حالت اوليه خود در آمده اند.پس مي توان گفت الوساروس ها در هنگام شكار و يا فرار از دشمنان،بسيار پر تقلا و سريع بوده اند و احتمالا در اين ميان بارها و بارها به زمين و ساير اشيا برخورد مي كردند و مجروح مي شدند اما پس از مدتي دوباره براي شكار و ماجرا جويي آماده مي شدند

 

 

 

 الوساروس ها چهره ترسناكي داشتند.برروي چشمان او،برآمدگي هاي استخواني وجود داشت كه احتمالا براي جلب توجه در هنگام جفت گيري يا ترساندن رغيبان مورد استفاده قرار مي گرفته است.با اين وجود دانشمندان معتقدند كه اين زائده اگرچه باعث خشن تر شدن چهره دايناسور مي شده، اما ميدان ديد جانور را به مقدار نسبتا زيادي كاهش ميداده و جانور تقريبا قادر به ديدن جلو صورتش نبوده است

 الوساروس هم زمان با دايناسور هاي سوروپاد غول پيكري نظير آپاتوساروس و براكيوساروس در اواخر دوره ژوراسيك ( 154 - 144 ميليون سال قبل ) مي زيسته است كه شايد ده ها برابر بزرگتر از او بودند.اما الوساروس ها در گروه هاي چند تايي حتي قادر به شكار بزرگ ترين دايناسورها بوده اند.شواهد و مدارك فراوان گوياي اين حقيقت هستند كه الوساروس ها گله هاي سوروپاد را تعقيب كرده و با گاز گرفتن هاي پي در پي و محاصره و خسته نمودن طعمه، او را از پاي در مي آوردند.وجود جاي پاي الوساروس ها برروي ردپاهاي گله ديپلودوكاس و همچنين آثار دندان هاي الوساروس برروي استخوان هاي آپاتوساروس ، از جمله اين شواهد و مدارك حيرت آور هستند

 فسيل هاي الوساروس در شمال و غرب آمريكا، همچنين بخش هايي از آفريقا ، استراليا و اروپا يافت شده است. احتمالا دايناسور آپاتودون نيز كه در غرب ايالات متحده كشف و نام گذاري شد، نوعي الوساروس بوده است

Utahraptor يوتارپتر

Utahraptor   يوتارپتر

 

 يوتارپتر ، بزرگ جثه ترين عضو از خانواده درومائوسورهاست.اين گوشتخوار چابك، بدني شبيه به ولاسيرپتر، ولي بسيار بزرگتر داشت و از سر تا انتهاي دم داراي 6 متر درازا بود و احتمالا وزنش به 1 تن ميرسيد. اين دايناسور با دندان هاي تيز و پنجه هاي خميده و برنده ي خود،،شكاچي بسيار خوفناكي است.يوتارپتر دستاني بلند و سه انگشتي داشت و برروي دو پاي پنجه دار راه مي رفت.يكي از انگشتان هر پا مجهز به پنجه اي داسي شكل و بسيار بزرگتر از ساير پنجه ها بود (اين پنجه ي ترسناك مشخصه ي بسياري از رپتر ها به شمار مي رود) كه در اين دايناسور بين 23 تا 38 سانتي متر طول داشت و كه دايناسور در هنگام دويدن آن را بالا نگه مي داشت و برروي ساير انگشت ها مي دويد.يوتارپتر سر بزرگي داشت و آرواره هاي قدرتمند او به دندان هاي دندانه دار و نسبتا بزرگ و تيزي مجهز بود

 يوتارپتر ها نيز همانند ساير درومائوسور ها به صورت گروهي زندگي و شكار مي كردند.هنگامي كه يك گروه از يوتارپتر هاي گرسنه تصميم به شكار چيزي مي گرفتند، ديگر هيچ جانداري، از آنكيلوسور هاي زرهي گرفته تا هادروسورها و سوروپاد هاي بزرگ قادر به مقاومت در برابر اين شكارچيان خونخوار نبودند.شايد كشنده ترين سلاح اين دايناسورها، پنجه هاي بزرگ پا و دستشان بود كه آنها را قادر مي ساخت تا به سرعت يك چشم بهم زدن زخم هايي دردناك و مهلك به نقاط حياتي بدنشان وارد آورند وتنها يك ضربه ي كاري از آن پنجه ي بزرگ 38 سانتي متري به گلو و گردن،مي توانست طعمه را به راحتي از پاي درآورد.اما شكار طعمه هاي بزرگتر به همين راحتي نبود.در اين صورت رپتر ها با يك كار گروهي به دايناسوري كه شايد 5 برابر از آنها بزرگتر بود حمله مي كردند و با گاز گرفتن و پنجه كشيدن هاي متوالي، زخمهاي كوچك و بزرگي در بدن طعمه ي شان ايجاد ميكردند كه خونريزي حاصل از اين زخم ها،دير يا زود طعمه ي بي دفاع را از پاي درمي آورد

 يوتارپتر ها در عين حال جانداران باهوشي بودند و مي توانستند در موقعيت هاي سخت و لحظه هاي درگيري، عكس العمل هاي سريع و مناسبي را بروز دهند.دانشمندان معتقد اند كه دايناسور هاي عضو گروه درومائوسورها و ترودون ها ،از چنان هوشي برخوردار بودند كه مي توانستند همانند بسياري از شكارچيان امروزي،نظير شير ها و پرندگان شكاري،قبل از حمله اقدام به نقشه كشي كنند و طبق فرمان هاي سردسته ي گروهشان به طور هماهنگ با يكديگر ، به طعمه ي خود يورش برند

 يوتارپتر ها چابك و سريع بودند و درهنگام دويدن به سرعتي بيش از 50 كيلومتر در ساعت مي رسيدند.مهمترين عامل حفظ تعادل در سرعت هاي بالا و درهنگام مانورهاي سريع،دم بلند و محكم يوتارپتر بود.استخواني بلند و محكم كه از ميان مهره هاي دم مي گذرد، مختص اين گونه از دايناسور هاست، كه موجب استحكام بيشتر و راست ماندن دم بلند جانور در هر شرايطي مي شود كه اين خصيصه،موجب بالانس دقيق وزن بخش هاي جلويي و عقبي بدن در سخت ترين شرايط همچون چرخش هاي سريع و دور هاي ناگهاني در هنگام دويدن مي شد . شايد همين استخوان ساده ي ميله مانند، يكي از مهمترين عوامل پيشرفت دايناسور هاي درومائوسور و پس از آن ،بروز دم پردار استخواني در پرنده ساناني چون آركئوپتريكس باشد كه زمينه ساز بروز توانايي پرواز در پرندگان امروزي شد

 

 

 برخي از ديرين شناسان معتقد اند كه سطح بدن يوتارپتر ها همانند بسياري از رپتر هاي پس از آن(مانند ولاسيرپتر) با پر پوشيده بود.هر چند هنوز مدركي دال براين واقعيت يافت نشده است، ولي سطح بدن بسياري از تروپاد ها، مشخصا با رشته هاي پرمانندي كه حاصل تغيير شكل فلس ها بودند و اساس به وجود آمدن پرهاي امروزي به شمار مي روند، پوشيده بود

 يوتارپتر در اوايل دوره كرتاسه(بين 100 تا 112 ميليون سال قبل) و همزمان با دايناسورهاي گياهخواري چون ايگوآنودون و ساروپلتا و سوپروساروس و گوشتخواراني چون آكروكانتوساروس و رپترهاي خونخوار ديگري چون داينونيكس ميزيستند

فسيل هاي اين دايناسور در شرق ايالت يوتا، واقع در غرب ايالات متحده آمريكا، يافت شده اند


گيگانوتوساروس   Giganotosaurus

 
 
 
 گيگانوتوساروس بزرگترين جاندار گوشتخواري است كه تا به حال برروي زمين گام برداشته است.گيگانوتوساروس به معني (( سوسمار بزرگ جنوبي )) بزرگترين و خوفناك ترين شكارچي اوايل دوران كرتاسه (90 - 112 ميليون سال پيش ) بود كه بر سرزمين هاي حاصلخيز و جنگل هاي انبوه آرژانتين حكمفرمايي مي كرد.اين هيولاي عظيم بيش از 12.5 متر طول و چيزي حدود 8 تن وزن داشت.اين تروپاد مهيب آرواره هايي قدرتمند به طول 1.8 متر داشت و به صد ها عدد از دندان هاي دندانه دار 20 سانتي متري مجهز بود كه تنها به يك منظور يعني دريدن و تكه تكه كردن طعمه به كار مي رفتند.علاوه بر اين، انگشتان دست و پاهاي گيگانوتوساروس به پنجه هايي بزرگ و قدرتمند متصل بود، كه به كمك آنها به طعمه ضربه زده و يا آن را از حركت باز مي داشت.گيگانوتوساروس جاندار چندان باهوشي نبود ولي در كمين و شكار از مهارت بالايي برخوردار بود و احتمالا مي توانست از مغز خود براي رديابي و يا تعقيب طعمه استفاده كند
 
 شواهد حاكي از آن است كه گيگانوتوساروس ها ، به ويژه افراد جوان تر زندگي گروهي داشتند و در گروه هاي جندتايي به شكار جانداران مختلفي مي رفتند كه گاه چندين برابر بزرگتر از آنها بودند.ولي بزرگترين طعمه ي بزرگترين شكارچي جهان، در واقع بزرگترين دايناسور زمين يعني آرژانتينوساروس بود! همزمان با حكمفرمايي گيگانوتوساروس بر سرزمين هاي آمريكاي جنوبي، گله هاي وسيعي از آرژانتينوساروس هاي غول پيكر با گام هاي سنگين خود در اين زمين ها قدم مي زدند در فصول مشخصي، به منظور يافتن چراگاه يا توليد مثل و تخم گذاري به مهاجرت هاي دور درازي دست مي زدند.در همين زمان بود كه گله هاي خشمگيني از گيگانوتوساروس هاي گرسنه در مسير آرژانتينوساروس هاي مهاجر به انتظار نشسته و در فرصت مناسب به آنها يورش مي برددند.البته به هيچ عنوان نبايد اين حمله را با شيوه ي شكار شكارچيان امروزي همچون شير يا چيتا مقايسه نمود.زيرا در اين شكار از تعقيب و گريز خبري نبود بلكه گيگانوتوساروس هاي بزرگ با چند گام بلند به راحتي و سرعت ، خود را به آرژانتينوساروس هاي سنگين و كند مي رساندند.نبرد واقعي زماني شروع مي شد كه شكارچيان خوفناك، قصد محاصره و كشتن طعمه ي بزرگشان را داشتند.بدين منظور ابتدا دور گله ي آرژانتينوساروس ها پرسه مي زدند و با زير نظر گرفتن آنها، افراد كوچك تر يا بيمار را به سرعت شناسايي كرده و مورد هدف قرار مي دادند.سپس به طور گروهي به او هجوم برده و طعمه ي نگون بخت را از ساير افراد گله جدا مي كردند.سپس به دور طعمه حلقه ميزدند و به طور پي در پي به او حمله مي كرده و با آرواره هاي قدرتمند و دندان هاي تيز خود، زخم هاي عميق و دردناكي به بدن طعمه شان وارد مي آوردند و آنقدر به اين محاصره ي خشونت بار ادامه مي دادند تا آرژانتينوساروس بي دفاع از شدت خونريزي و ضعف از پاي درآمده و سپس با چند ضربه ي كاري به نقاط حساس بدن همچون گردن يا شكم، تنها در چند لحظه يك دايناسور گياهخوار 100 تني را از پاي در مي آوردند! شايد اين شكار عظيم ترين صحنه ي شكاري بود كه زمين تا به حال به خود ديده است
 
 گيگانوتوساروس برروي دوپاي قدرتمند خود راه مي رفت و از سرعت نسبتا زيادي برخوردار بود.ولي به علت جثه و استخوانبندي سنگين خود، از تروپاد هاي هم قد و اندازه اش،چون تي ركس و آلوساروس، كند تر بود. گيگانوتوساروس دمي بلند و راست داشت كه به كمك آن در هنگام دويدن و يا حمل غذا توسط دهان، تعادل خود را حفظ مي كرد.كاربرد دم در اكثر تروپاد ها، به همين منظور بوده است
 
 تا مدتها قبل از كشف گيگانوتوساروس، همه تيرانوساروس ركس را به عنوان بزرگترين دايناسور شكارچي همه ي زمان ها مي شناختند ولي پس از پيدا شدن استخوان هاي عظيم اين تروپاد 13 متري، و مشخص شدن اندازه ي واقعي پيكر سنگين گيگانوتوساروس، حكمراني تيرانوساروس ركس براي هميشه پايان يافت و از آن موقع به بعد دائما اين دو جاندار شگفت انگيز با هم مقايسه شده از جهات مختلفي مورد بررسي قرار گرفتند.البته لازم به ذكر است كه تيرانوساروس و گيگانوتوساروس هر كدام به دوره ي زماني متفاوتي تعلق داشتند و درحقيقت اين دو جاندار پرهيبت، هرگز در دوران حياتشان با يكديگر روبه رو نشده اند
بزرگتر بودن به تنهايي نمي تواند عامل برتري گيگانوتوساروس بر تي ركس باشد و پارامتر هاي مختلفي همچون سطح هوش، سرعت عمل، قدرت ماهيچه ها و همچنين دقت حواس بدن مانند قدرت بينايي،شنوايي و بويايي در ميزان موفقيت يك جاندار موثر اند.تي ركس از لحاظ مغزي و سطح اي كيو ( يعني توانايي يك جاندار براي عكس العمل در شرايط سخت و اضطراري ) بسيار پيشرفته تر و تكامل يافته تر از گيگانوتوساروس بود.لب هاي مغز تي ركس پهن تر و وسيع تر از مغز كوچك و موز شكل گيگانوتوساروس بود و سطح پردازش كننده ي بزرگتري را در اختيار تيرانوساروس قرار مي داد.ولي هر دو جاندار لب هاي بويايي بزرگ و نيز بينايي قوي و وسيعي داشتند.ولي تي ركس به علت بينايي 3 بعدي و دوچشمي خود، در اين زمينه از گيگانوتوساروس برتر بود.همچنين با وجود ساختمان بندي سبك تر و پاهاي بلندي كه تي ركس داشت، مي توانست بسيار سريع تر و چابك تر از گيگانوتوساروس عمل كند.با اين وجود گيگانوتوساروس آرواره هاي بسيار بزرگتر و قوي تري داشت و با دندانهاي برنده و و خميده ي خود، مي توانست هر رقيبي را از پاي در آورد.برخلاف گيگانوتوساروس، دندان هاي تي ركس براي شكستن استخوان ها ساخته شده بود و ظاهري متفاوت و مخروطي شكل داشت.در جدول زير برخي از خصوصيات گيگانوتوساروس و تيرانوساروس ركس با يكديگر مقايسه شده اند
 
 
                                  گيگانوتوساروس                          تيرانوساروس ركس 
 طول بدن  بيش از 12.5 متر  بيش از 13 متر
 طول آرواره حدود 1.5 متر 
 حدود 1.8 متر
وزن بدن حدود 5 تن حدود 8 تن
 دستان بلند تر و دوانگشتي سه انگشتي
 شكل مغز  بزرگتر و پهن تر  كوچك و موز شكل
 شكل دندانها  دندانه دار،مخروطي شكل، استخوان شكن  بلند،دندانه دار،چاقومانند ويژه ي بريدن
 دوره ي زندگي بين 65 تا 80 ميليون سال پيش
 بين 90 تا 112 ميليون سال پيش
 مكان زندگي آمريكاي شمالي آمريكاي جنوبي
 

كشف گونه جديد از دايناسور «تي‌ركس»+تصويردانشمندان گونه‌اي جديد از تيرانوسور معروف به تي‌ركس را كشف كرده‌اند. به گزارش گروه خواندني‌هاي خبرگزاري فارس، دانشمندان اعلام كردند فسيل گونه‌اي جديد از «تيرانوسور» معروف به تي ركس در ماه مه 2014 در حيانگشي – چين توسط كارگراني كه در يك ساخت و ساز مشغول كار بودند كشف شده است؛ اين جانور داراي قدي به طول 9 متر است كه 3 متر از تي ركس كوتاه‌تر است. اين گونه جديد به دليل پوزه بلند و باريك و دندان‌هاي تيز به نام «پينوچيو» شناخته شده است كه در 766 ميليون سال پيش زندگي مي‌كرده است.

تا كنون نظري ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در رویا بلاگ ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.